Hastalıklar

Metastatik Kemik Tümörleri

Metastatik kemik tümörleri kemiklerden köken almayarak herhangi bir primer tümörün kemiğe yayılması ile meydana gelir. İskelet sistemi metastazları kemik tümörlerinin en fazla görülen çeşidi olup tüm malign tümörler iskelet sistemlerine metastaz yapabilir. Kaburga bölgeleri, vertebralar, kafa kemikleri, pelvis kemikleri, femur ve lumbal bölgeler en çok metastaz görülen kemik ve bölge tiplerindir. Kemik metastazlarında görülen belirtiler; kemik ağrıları, omurilik basıları ve kırıklardır. Tanılamalarda radyolojik incelemeler, tüm iskelet sistemi sintigrafileri, Bilgisayarlı Tomografi ve biyopsi istenilmektedir. Alkalen fosfataz yükselmelerinin nedeni, tümörlerin yayılmış ve ileri evrede olmasına bağlı olmaktadır. Metastatik kemik tümörlerinin tedavileri kemoterapi, radyoterapi ve tümörlerin yerlerine göre cerrahi girişim olarak çıkarılması şeklindedir. Tümörler tedavilerinde küretaj (kazıma), rezeksiyon (Bir organ veya vücut kısımlarının bir bölümünün veya tamamının çıkartılması.) ve amputasyon uygulaması yapılır.

Multipl Myeloma

Plazma hücrelerinin kontrolsüz büyümelerinden kaynaklanan bir kemik iliği tümörüdür. Plazma hücreleri bünyesindeki DNA’ların bozularak malign veya kanserli hâle gelir ve bu anormal plazma hücreleri myelom hücreleri olarak adlandırılmaktadır. Myelom hücreleri çoğalarak tümör oluşturabilmektdir. Görülme sıklıkları yaşla birlikte artış göstermektedir. Myelom, kemik iliklerinin yetişkin bireylerde normal olarak aktif olduğu bölgeler olan omurga, kafatası, pelvis, göğüs kafesi, omuzlar ve kalçalar çevresindeki alanları tutmaktadır. Bu yüzden multipl (multiple = birden fazla) myelom olarak adlandırılabilmektedir. Multipl myelom ile ilgili problemlerin çoğu kemik iliğinde biriken myelom hücreleri ve kan ya da idrarda mevcut bulunan paraprotein yüzünden ortaya çıkmaktadır. Böbrek gibi diğer doku ve organlara da zarar verebilmektedir. Hastalıkların ilk başlarında herhangi bir belirti gözlemlenmeyebilir. En sık görülen belirtiler şu şekildedir;

  • Genellikle sırt ve kaburga bölgelerinde kemik ağrılarının meydana gelmesi,
  • Genel itibariyle omurgada kemik kırıklarının oluşması,
  • Anemiye bağlı halsizliklerin ve yorgunlukların meydana gelmesi,
  • Özellikle burun ve diş etlerinde kanama oluşumların artması,
  • Bireylerin kendilerini çok susamış hissetmesi,
  • Sıklıkla enfeksiyon geçirme ve ateş yükselmelerinin yaşanması,
  • Kilo kayıplarının yaşanması,
  • Bulantı oluşumlarının gözlemlenmesi,
  • Kabızlık ve sık idrara çıkma gibi problemlerin gözlmelenmesi.

Kan testleri, idrar testleri, radyografiler, Bilgisayarlı Tomografi, MR, biyopsi yapılması ile tanı konulmaktadır. Tedavide kemoterapi, radyoterapi ve kök hücre nakli yapılabilmektedir. Tek lezyon varsa ve yeri uygunsa amputasyon uygulanabilir.

Kemik Tümörlerinde Uygulanması Bakımı  

  • Kemik tümörü hastalığının tanısı ve tedavi süreci konusunda hastalar ve aileleri bilgilendirilmelidir.
  • Tanı ve tedavi işlemleri bireylere açıklanmalıdır ve işbirliği halinde yürütülmelidir. Bu şekilde hastaların işlemlerle daha kolay başa çıkabilmesi sağlanır.
  • Ağrıyı azaltmaları için hastaların rahatı sağlanmalı ve yapılan işlemlerde hastalara mümkün olduğunca destek olunmalıdır.
  • Hekim istemine göre hastalara analjezikler verilebilir.
  • Kemik tümörleri patolojik kırıklara yol açabildiğinden sağlık personelleri tarafından uygulanacak bakımı sırasında ekstremiteler desteklenir ve yavaş tutulur.
  • Defomasyondan etkilenmeyen ekstremitelerin güçlendirilmesi için fizyoterapist ile iş birliği yapılmalıdır.
  • Malign hastalıklar sebebiyle hasta ve ailesinin korkularını, kaygılarını ifade etmeleri sağlanmalıdır, hastalara psikolojik destek verilmelidir.
  • Tümör olan hastaların yaşam şekilleri (bağımlı-bağımsız) tamamen değişebileceğinden aile ve hasta desteklenmelidir. Hastalarla iletişim kurulmalı, ameliyat, amputasyon gibi sebeplerle oluşacak vücut değişiklileriyle ilgili psikolojik destek verilmelidir.
  • Hasta bireyler kemoterapi veya radyoterapi alıyor ise bunlara yönelik sağlık personellerince özel bakım sağlanır.
  • Hastaların kişisel bakımlarına katılması ve sosyalleşmesi konusunda girişimlerde bulunulmalıdır.
  • Cerrahi girişim sonrası yara iyileşmelerini hızlandırmak için enfeksiyon yönüyle hastalar takip edilmelidir. Yaraya olan basının azaltılması sağlanarak pozisyon değiştirilmelidir.
  • Deformitelere veya uygulanan tedavilere bağlı olarak bulantı, iştahsızlık olacağından hastaların yeterli ve dengeli beslenmeleri sağlanmalıdır.
  • Gerekli durumlarda total parenteral beslenme yapılmalıdır.
  • Enfeksiyonu önlemleri için hastalara aseptik tekniklere uygun pansuman yapılmalıdır.
  • Hastaların evde bakımlarını karşılayabilmesi için tedavi, pansuman, ilaçlar konusunda aileye ve hastaya eğitim verilmelidir. Acil durumlarda başvuracağı kişiler konusunda hastalara bilgi verilmelidir.

 

Tepkiniz ne?

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir