Günümüzde özellikle oluşan rahatsızlıklarda tedavi için tercih edilmekte olan kısa dalga diatermi elektromanyetik enerjinin ısıya dönüştürülmesi ile uygulanmaktadır. Bu sayede derin ısıtma yöntemi ile vücutta oluşan problemlerin giderilmesi sağlanmaktadır.
Frekansı 27,12 MHz olan 11 dalga boyu telsiz dalgalar yaymakta olan yüksek frekanslı alternatif akım olarak uygulanmaktadır. Dokularda akım etkisi ısı meydana getirmektedir. Bu sayede vücudun ısısının artmasını sağlayarak fizyolojik etkisi ile tedavi uygulanmasını sağlamaktadır.
Kısa Dalga Diatermi Neden Uygulanır?
- Vücutta oluşan ağrıyı gidermek amacıyla uygulanmaktadır. Özellikle kas spazmı veya oluşan sertliklerin yumuşamasını sağlarken eklem sertliklerinin de azalmasını sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.
- Ameliyat olan kişilerde ameliyat sonrasında oluşacak ağrı veya şişliğin azaltılması sağlamak amacı ile uygulanmaktadır.
- Hasarlanan dokularını daha kısa süre içerisinde iyileşmesini sağlamak amacıyla kullanılabilir.
- Kireçlenme veya romatizmal ağrılar da kullanılabilir.
- Kaş ağrıları, bel ya da boyun fıtığı gibi yumuşak dokularda veya eklemlerde oluşan rahatsızlıkların giderilmesi amacıyla uygulanabilir.
Kısa Dalga Diatermi İle İltihaplı Durumlarda Uygulama
Uygulama yapılması halinde kısa dalga diatermi etkisi kişilerde oluşan rahatsızlıkların giderilmesini sağlamaktadır. Vazadilatasyon özelliği bu tedavi yönteminin iltihaplı durumlarda kullanılmasını sağlamaktadır. Akut döneminde olan iltihap üzerinde uygulanmaması gerekir. Uygulanması halinde ağrının artmasına neden olabilir.
Osteoartrit, romatoid artrit, kapsulit, bursit, tendinit gibi vücutta oluşan iltihaplı durumlarda kullanılması mümkündür. Uygulama yapılması durumunda kasların gevşemesine sağlayarak bu şekilde spazmların çözülmesine yardımcı olmaktadır. Kronik dönemde yaşanabilecek travma yaralanmaları üzerinde uygulanabilir. Aynı zamanda bakteriyel enfeksiyonlar, ağrılı durumlar ve dolanım bozukluğu gibi problemler yaşanması halinde de uygulanabilir.
Kısa Dalga Diatermi Uygulama Teknikleri
Birden fazla teknik ile uygulanması mümkündür. Özellikle en yaygın kullanılan teknikleri arasında kablo tekniği ve kondansatör alan tekniği yer almaktadır. Hastada oluşan problemlere göre kullanılacak olan teknikleriyle oluşan şikayetlerin azaltılması sağlanmaktadır. Uygulanacak olan teknik konusunda uzman olan kişiler tarafından uygulama yapılması ve gerekli önlemlerin alınması önemlidir. Bu sayede hastanın vücudunda oluşan ağrı veya spazm var giderilerek daha sağlıklı olması sağlanabilir.
Kısa Dalga Diatermi Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uygulama yapılması için hastanın oturmuş olduğu sandalyenin mutlaka ahşap olması gerekir. Aynı zamanda hastanın üzerinde madeni eşya olmaması gerekir. Bu nedenle gerekli kontrollerin sağlanmasının ardından uygun olan hastalara uygulama yapılabilir.
Uygulamanın direk olarak vücuda yapılması gerekmektedir. Bu durumda elbise üzerinden uygulama yapılmamalıdır. Aynı zamanda hastada madeni eşyaların olması sorun yaşanmasına neden olabileceğinden yüzük veya kullanılan aksesuarların mutlaka çıkartılması gerekir.
Uygulama alanı belli bir çevrede yapılacağından önemlidir. Uygulama alanında özellikle 30 cm yakında madeni eşyaların bulunmaması gerekir. Bu nedenle uygulamanın profesyonel kişiler tarafından yapılması gerekmektedir. Gerekli bütün önlemleri alınmasının ardından uygulama direk olarak vücuda yapılabilir.
Kısa Dalga Diatermi Nasıl Uygulanır?
Uygulama sırasında belirlenecek olan uygulamanın şiddeti hastanın vücudunda ılıklık hissetmesini sağlayacağı ana kadar devam ettirilir. Daha sonrasında belirlenen şiddette sabit tutulur. Uygulama için özellikle 20 dakika en uygun süredir. Hastalarda oluşan şikayetlerin ortadan kaldırılabilmesi için klasik tedavi uygulanması sırasında haftada 3 defa uygulama yapılır. Ağrının fazla olması halinde kontraendikasyon olmaması durumunda her gün kısa dalga diatermi uygulaması yapılabilir.
Kısa Dalga Diatermi Uygulamasının Etkisi
Uygulama sırasında derin dokularda oluşan ısı 40-45°’ye kadar yükselmektedir. Yapılan uygulamada cilt ve cilt altı yağ dokusunda oluşan ısı oldukça azdır. Bu nedenle uygulama yapılan kişiler ufak ve sıcaklık hisseder. Kesikli uygulama yapılması durumunda hasta herhangi bir şey hissetmeyeceğinden uygulama sorusuz şekilde yapılabilir.
Vücutta oluşan kas ağrıları, spazmlar veya şişlik ve ağrı gibi durumlarda yapılacak olan uygulama oluşan şikayetlerin azalmasını sağlamaktadır. Uygulama süresi ortalama 15-30 dakika kadar sürebilir. En uygun uygulama süresi 20 dakika olarak belirlenmiştir. Hastanın şikayetlerine ve yapılan kontrollere göre uygulama için haftalık belirlenen periyotta uygulama yapılabileceği gibi her gün uygulama yapılabilir.
Kısa Dalga Diatermi Hangi Durumlarda Uygulanmaz?
Vücutta oluşan ağrıyı azaltmak ve şikayetleri ortadan kaldırmak amacıyla uygulamakta olan kısa dalga diatermi tedavisi yapılan kontrollerin ardından uygun görülmesi halinde hastalara uygulanmaktadır. Kişilerde oluşan şikayetlere göre uygulanması mümkün olmayan durumlar şunlardır;
- Ciltte oluşan duyu kaybı durumlarında,
- Gebelik döneminde,
- Kalp pili kullanmakta olan kişilerde,
- Adet döneminde karın ve bel bölgesine,
- Dolaşım bozukluğu olması halinde,
- Taze kanaması olan hastalarda,
- Akut iltihaplı hastalarda,
- İlerleyen kalp ya da damar hastalığının olması halinde,
- Kanser hastası olanlarda,
- Verem hastalığı olan kişilerde,
- Tedavinin uygulanacağı dönemde son altı ay içinde radyoterapi uygulanmış kişilerde,
- Çocuklarda özellikle büyüme kıkırdakları üzerinde,
- Göz ve testislerde uygulama yapılması uygun değildir.
Kısa Dalga Diatermi Fizyolojik Etkileri
Metabolizmayı arttırıcı etkisi bulunmaktadır. Metabolizma kimyevi bir madde olduğundan özellikle sıcaklık uygulanması hızlanmasını sağlamaktadır. Metabolizmanın artması durumunda oksijen parçalanarak kaslara gelecek olan besin maddelerinin artmasını sağlamaktadır. Bu sayede özellikle vücutta istenilen etkinin elde edilmesini sağlar.
Vücutta uygulanacak olan kısa dalga diatermi sedatif tesiri kasları gevşetmesi ve aynı zamanda sinirlerin eksitabilitesini azaltması şeklinde olur.
Genel ısının artmasını sağlar. Özellikle ısıtılan doku sayesinde kan damarları kanın ısınmasını sağlar. Bu sayede ısınan kan dolaşım sırasında ulaştığı yerlerin ısınmasını sağlamaktadır.
Ter bezlerinin işlevinin artmasını sağlamaktadır. Uygulama sayesinde terleme daha fazla olmaktadır.
Travmatik Durumlarda Uygulama
Özellikle travmatik durumlarda kısa dalga diatermi uygulanması kasların gevşemesine ve azmin çözülmesini sağlamaktadır. Ağrının azalmasını sağlayarak bu şekilde travmatik durumlarda rahatlamaya yardımcı olmaktadır.
Bakteriyel enfeksiyonlarda uygulanması özellikle vücutta antikor meydana gelmesini sağlar. Lökositlerin artmasını sağlayarak sivilce, apse veya çıban gibi durumlarda kullanılabilir.
Ağrı Kesici Etkisi
Özellikle yüksek ağrı yaşanması durumunda yapılacak olan uygulama duyu sinirlerinin eksitabilitesini azaltarak etkili olmaktadır. Metabolitlerin vücuttan dışarı atılımını hızlandırır. İltihaba bağlı ağrılarda iltihabın azalmasını sağlayarak etkili olmaktadır. Spazma bağlı oluşan ağrılar ise kasların gevşemesine sağlayarak ağrının azalmasını sağlamaktadır.
Kondansatör Saha Tekniği Uygulama
Özellikle tercih edilecek olan teknikler arasında kondansatör saha tekniği hastalarda oluşan problemlerin giderilmesi için kullanılabilir. Kısa dalga diatermi elektrotları kondansatör plağı olarak düşünülebilir. Hasta rezonator devresinde ise uygulama yapılır. Uygulama iki elektrot arasında oluşan elektrik sahası ile yapılır. Elektrik kuvvet çizgileri ısı dağılımını değiştirmektedir. Bu sayede istenilen etkinin sağlanması ile dağılımın iyi şekilde ayarlanması sağlanmış olunur. Bu tekniğin uygulanmasındaki amaç yüzeysel ve derin dokularda eşit şekilde sıcaklık artışının yaşanmasını sağlamaktadır.
Kısa Dalga Diatermi Uygulamasındaki Tehlikeler
Özellikle yapılacak olan uygulama sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler bulunmaktadır. Uygulamanın doğru şekilde uygulanmaması veya dozajın doğru ayarlanmaması yaşanacak olan tehlikeleri artırmaktadır. Bu nedenle profesyonel şekilde uygulama yapılması gerekmektedir.
Yanıklar: uygulama sırasında özellikle yanık durumu söz konusu olabilir. Özellikle yanık oluşmasının nedenleri arasında vücutta bulunan metaller nedeni olabilir. Aynı zamanda hastada sıcak ve soğuk duyu bozukluğunun olması da yanık oluşmasına neden olabilir. Bozuk kan dolaşımı yanına sebep olabilir.
Haşlanma: hastanın aşırı şekilde terlemiş olması veya uygulama sırasında kullanılacak olan havlunun ıslak olması durumunda haşlanma tehlikesi bulunmaktadır.
Kangren olması: Özellikle hastanın vasküler bozukluğu olması halinde kan dolaşımı bozuk olacağından kangren durumu söz konusu olabilir. Bu nedenle uygulamanın yapılması halinde kangren riskinin artmasına neden olunabilir.
Fazla dozaj uygulama: Özellikle akut iltihap durumlarında kısa dalga diatermi uygulanması fazla dozda yapılması halinde ağrı ya da ortaya çıkacak semptomların artmasına neden olmaktadır
Elektrik şoku: uygulama sırasında alet içerisindeki elektriğin kısa devre yapması özellikle bu riskin oluşmasına neden olmaktadır. Önlenebilmesi için aletlerde toprak hattı yapılmalıdır.
Baygınlık: Kan basıncının düşmesi durumunda baygınlık oluşabilir. Özellikle uzun süreli uygulamalarda hastanın mutlaka yatar pozisyonda olması gerekir.
Kıvılcımlanma: uygulamanın yapılması sırasında elektrotlardan birinin vücuda temas etmesi veya elektrotun üzerinde bulunan yalıtkan maddenin bozuk olması durumunda kıvılcımlanma söz konusu olabilir.
Üşüme: uzun süreli uygulama sırasında hastanın dışarı çıkması durumunda üşüme problemi yaşanabilir. Engel olunması için uygulama sonrasında hastanın 10-20 dakika kadar beklemesi ve daha sonrasında dışarı çıkması uygun olacaktır.
Baş dönmesi: başta diatermi uygulanması özellikle baş dönmesi problemi yaşanmasına neden olabilir. Uygulama sırasında başın iyice desteklenmesi gerekir.
Hastanın kullandığı cihazlarda arıza: hastanın işitme veya kalp cihazı kullanması durumunda uygulama yapılması özellikle cihazların bozulmasına neden olabilir. Elektronik aletlerde yapılan kısa dalga diatermi tedavi uygulaması özellikle elektromanyetik alan içerisine giren akım nedeniyle arıza oluşmasına neden olabilir. Alet kullanan hastalar tedavi edilmemelidir. Aletlerin uygulama sırasında yakın mesafe de olması da bozulmalarına neden olabilir.
