Bireyin vücudun bir bölümüne ya da tüm vücuda sıcaklık veren veya sıcaklık yayan belirli fiziksel uygulamalara sıcaklık uygulaması denir. Sıcak uygulaması, insanları iyileştirmek ya da iyileşmesini sağlamak amacıyla yapılır. Sıcak uygulaması tedavisi yapmak için günümüzde kullanılan çok fazla yöntem vardır. Derin sıcaklık uygulamaları direkt ve endirekt kuru ya da nemli yapılabilir.
Sıcaklık Uygulamasında Meydana Gelen Etkiler
- Vazodilatasyon: Bu derin sıcaklığın uygulandığı bölgede kan akımını hızlandırmaktadır. Zarar görmüş etkilenmiş alandaki konjesyonu azaltır. Bölgeye giden kan akımını artırarak bölgenin beslenmesini sağlar. Metabolik atık ürünlerin atımını hızlandırır. Venöz kan birikimini azaltır.
- Kanın viskozitesini azaltmayı sağlar: Yaralı bölgeye lökositlerin ve antibiyotiklerin hemen ulaşmasını sağlar böylece hemen işe yaramasını sağlar.
- Kapiller permiabilite oranını artırır: Besinlerde ve metabolik artıklarda geçişi hızlandırır. Apsenin lokalize olarak yayılmasını da önlemektedir.
- Doku metabolizmasını hızlandırır: Kan akımının artması sağlanır aynı zamanda uygulama yapılan bölgede sıcaklık oranını da artırır.
- Kas gerilimini azaltır: Düz kasların gevşemesini sağlayarak spazmı yok eder aynı zamanda ağrıyı azaltır.
Sıcak uygulama
Ödemlerde ve enflamasyonlarda, romatizmatik hastalıklarda veya ortepedik durumlarda, enfeksiyon yaralarında, lokal apseler, hemoroit tedavisinde, perianal ve vajinal enflamasyon tedavisinde sıklıkla uygulan bir tedavi yöntemidir. Ayrıca böbreklerde, safra kesesinde, bağırsak ve dismenore ağrılarının yok edilmesinde de sıklıkla kullanılır. Ancak vazodilatasyonun zararlı olduğu zamanlarda, akut enflamasyon durumunda, malign tümör olan hastalarda ve akciğer ,kalp, şeker hastalığı olan kişilerde derin sıcak uygulama kontraendikedir.
Sıcaklık uygulamaları genel olarak kuru sıcaklık ve nemli sıcaklık olmak üzere iki çeşittir, bunlar:
Kuru sıcaklık ajanları: Kuru sıcaklık veren araçlar kullanılarak yapılan uygulama çeşididir. Bu sıcaklık uygulamalarında diyaterm, elektrikli yastık ya da elektrikli battaniyeler, aguomatik yastıklar, ısıveren lambalar, ısı petleri, termofor olarak kullanılır. Kuru sıcak uygulamaları ağrıları azaltmanın yanında süpürasyonu azaltmak amacı ile de kullanılır. Vücuda direkt olarak uygulanmakta olan kuru ısı yöntemleri, elektrikli ısıtma yastıkları, aguatermik yastıklar ve termoforlar olmak üzeredir.
Nemli sıcaklık ajanları: Pet, gazlı bez, havlu tarzı malzemelerin sıcak suya batırılması ile oluşan bölgeye uygulanmasına sıcak yaş yani sıcak kompres denir. Kompresler daha büyük alana uygulanacaksa büyük kompres için çarşaf tarzı şeylerde tercih edilir.