Brakial pleksus, omurilikten çıkan sinir köklerinin, koltuk altı bölgesinde yer alan sinir topluluğuna verilen isimdir. Bu sinirler, kol kaslarının, omuzun ve kürek kemiğinin hareketini sağlamaktadır. Brakial pleksus zedelenmesi durumunda ise dirsek, el, parmak, omuz ve kürek kemiğini oluşturan tüm kaslar bu durumdan etkilenebilir. Yaralanmanın durumuna ve şiddetine göre etkilenen kaslarda farklılaşır.
Brakial Pleksus Yaralanmasının Nedenleri
Brakial Pleksus yaralanması, genellikle doğum sırasında oluşmaktadır. Özellikle makat gelişli doğumlarda gövde ve boyun kısmının aşırı eğilmesi, baştan gelen doğumlardan kaynaklı baş ve boyun kısmının aşırı yana eğilmesi gibi durumlarda oluşabilmektedir. Bebeğin kollarını eşit hareket ettirememesi, köprücük kemiğinde şişlik, kolda renk değişikli gibi durumlarda Brakial Pleksus yaralanmasının göstergesi olabilirler.
Ayrıca travma, radyasyon, tümör gibi nedenlerde Brakial pleksusa neden olabilir. Bebeğin 4 kg dan fazla olması, annenin 20 yaşından küçük olması, evde doğum, anneden kaynaklanan yapısal darlık, omuz gelişi gibi faktörler, brakial pleksus yaralanmalarında risk faktörleri taşımaktadır.
Brakial Pleksus Yaralanması Çeşitleri
Erb- Duchenne tipi, Brakial pleksus yaralanmasında en çok görülen yaralanma tipidir. Bu tipte, kaslarda veya omuz etrafında kısmi felç görülebilir. Kol kısmı, gövdenin yanı sıra daha gevşek durur. Geçici paralizi ve kalıcı kontraktür görülebilir. Brakial pleksus yaralanması yaşayanlarda en sık görülen tiptir. Bu tipte bebekler, özellikle omuzlarını hareket ettiremezler.
Mixt tipinde ise, tüm brakial pleksusun etkilenmesi söz konusudur. Yani kol, omuz ve eller tümüyle beraber etkilenirler. Önkolda anestezi olur.
Klumpke tipi brakial pleksus, daha nadir görülen bir tiptir. Bu yaralanmanın iyileşme şansıda daha düşüktür. Klumpke tipinde T1 ve C8 sinir kökleri etkilenir. İç kaslar etkilenir ve elde pençe deformitesi gelişmiştir.
Brakial Pleksus Nasıl Değerlendirilir?
Brakial pleksus tanısı, klinik bulgularla konulmaktadır. Bebekler risk faktörlerindedir. Tek taraflı olarak kol kısmında hareket edilememesi ve güçsüzlük yaşanması gibi bulgularda uzman bir doktora danışılmalıdır. İleri görüntüleme teknikleri gerekebilir. Hasarın derecesi ve tedavinin belirlenmesi için, elektrodiyagnostik testler istenebilir. Brakial pleksus tanısının erken yapılması tedavi açısından son derece önemlidir.