Artrit, eklem iltihaplarında kullanılan genel bir hastalık terimidir. Çeşitli hastalıkların ya da bir enfeksiyonun etkisiyle meydana gelebilmektedir.
Artrit Belirtileri ve Bulguları
- Osteoartrit: Eklemlerde meydana gelen belirgin bir şişmelerle kendini gösteren artrittir. Ateş bulguları olmaksızın ağrılar ve ilerleyici eklem sertlikleri en sık karşılaşılan belirtilerdendir.
- Romatoid Artrit: Vücudun her iki yanında da, aynı eklemlerde meydana gelen bacaklarda, kollarda, bileklerde ya da parmaklarda ağrı eşliğine şişlikler, kızarmalar ve sertlikler gözlemlenir. Özellikle gündüz vakitlerinde belirti ve bulgular daha belirgindir.
- Enfeksiyöz Artrit: Farklı hastalıklarla eşgüdümlü belirginleşen ve ilerleyen, ateş ve bazen titremelerle birlikte görülen ısı artışı, eklem bölgelerinde kızarıklıklar, batıcı türdeki ağrılar, duyarlılık artışı ve hassasiyet gelişimi gözlemlenen belli başlı belirti ve bulgulardır.
- Juvenil Romatoid Artrit: Pediatri grubunda aralıklı ateşlenme, iştahsızlıklar, kilo kayıpları, kansızlıklar ya da kol ve bacaklarda meydana gelen döküntülerle birlikte oluşan eklem yakınmaları gözlemlenmektedir.
Artrit Nedenleri
- Osteoartrit: Sıklıkla görülmekte olan dejeneratif eklem hastalığıdır. Yaşlanma sürecinde bireylere eşlik eden bir doğal sonuçtur. Kıkırdak ve kemik onarımlarının yeterli ölçüde gerçekleştirilemedi bireylere görülür. Ayrıca yoğun spor aktiviteleri sonucunda genç erişkin bireylerde yük binen eklemlede yıpranma oluşumu gelimini takiben osteoartritler de görülmektedir.
- Romatoid Artrit: Nedeni henüz tam olak bilinmemektedir. Otoimmün bozuklukları sonucu meydana geldiği düşünülmektedir. Virüslere karşı gelişmekte olan reaksiyonların da rolü olduğu düşünülen diğer bir nedendir.
- Enfeksiyöz Artrit: Eklemlerin bakterilerce ya da virüslerce istila edilmesiyle meydana gelen artrit tipidir. Stafilokok enfeksiyonlar, Lyme hastalığı, tüberküloz ya da gonore gibi sebeplerin enfeksiyöz artrite neden olduğu düşünülmektedir.
Artrit Tedavisi
Uygulanacak tedaviler artrit tipine göre değişmektedir.
- Genel itibariyle istirahat önerilmektedir.
- Eklemlerin üzerindeki aşırı yükler engellenmelidir.
- Fizik tedavi ve rahabilitasyon uygulamaları başlatılmalıdır.
- Hekim istemine göre çeşitli ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaçlar kullanılabilir. (NSAID)
- Eklem içlerine kortikosteroidler uygulanabilir. (Akut gelişen artrit durumlarında)
- Artrit tipine en uygun ortopedik tedaviye gidilmelidir.
- Bu dönemde eklem protezleri de önerilebilecek diğer bir tedavi yöntemidir.
- Diz bölgesinde osteotomi ve protez kullanımı düşünülebilir.
- Enfeksiyöz artritte hekim istemine göre antibiyotik kullanımına başlanabilir.
- Romatoid artritte altın tuzları kullanımına gidilebilir ancak toksik etkilerinden dolayı belirli aralıklarla düzenli olarak tam kan sayımları, idrar tahlilleri ve karaciğer fonksiyon testleri tetkikleri uygulanmalıdır. Ayrıca hastalara güneşe çıkmamaları telkin edilmelidir.
- Kortikosteroidler uygulanabilir.
- Hekimlerin uygun görmesiyle sitotoksik ilaçlar kullanılabilir. (azatioprin, klorambusil siklofosfamid)
Artrit Alternatif Tıp ve Doğal Tedavisi
- Fizyoterapistler eşliğinde uygulanacak yoga teknikleri eklem deformasyonlarının azaltılmasında yardımcı olabilir.
Artrit Korunma ve Önlemleri
- A vitamini kullanımı hücreler üzerinde göstereceği antioksidan etkisiyle, serbest radikallerin (deformasyon oluşturucu moleküller) etkisiz hale getirilmesini sağlayabilir.
- C, E ve B6 vitaminleri desteği alınarak çinko kollajen üretimlerinin üretimi arttırılabilir böylece ar bağ dokusu onarımları kolaylaşarak artrite gitmeden erkenden deformasyonlar giderilebilir.
- Ayrıca eklemlere ağırlık verilmeden fizyoterapistler eşliğinde uygulanacak egzersizler de artrit önlemelerinde oldukça önemli bir korunma yöntemidir.
- Aspirin kullanımları vücutta C vitamini depolarını azalacağından, aspirin kullana bireylerin C vitamini alması önerilmektedir.
Hekimlere Başvurulması Gereken Durumlar
- Travmayla ya da bilinmeyen bir sebeple meydana gelen eklem ağrılarında ve sertliklerinde derhal hekimlere başvurulmalıdır.
- Sabah tutukluklarında, eklem ağrılarında ve ateşlenmelerde bireyler bekletilmeden hekim kontrolüne götürülmelidir.
- Belirli bir süre hareketsiz kalındıktan sonra kollarda, bacaklarda veya sırtta ağrıların ve tutuklukların meydana geldiği durumlarda kontrol ihmal edilmemelidir.
- Pediatri grubunda dirseklerde, dizlerde ve bileklerde ağrılar, döküntüler, iştahsızlıklar, ateş yükselmeleri ya da kilo kayıpları meydana gelmişse derhal hekimlere başvurulmalıdır.